Kadın Doğum

Gebelikte Yapılan Ultrasonun Önemi

Gebelikte yapılan ultrasonografi incelemesiyle ne gibi veriler elde edilebilir?

—Erken gebelik döneminde yapılan ultrasonografi gebeliğin haftasını son adet tarihinden daha hassas bir şekilde belirleyebilir. 14. gebelik haftasına kadar yapılan baş-popo mesafesi (BPM) ölçümlerinin gebeliğin süresini belirlemedeki hata payı yalnızca ±3 gündür.

—Dış gebelik, mol gebeliği, bozulmuş gebelik bebeğin karında ölmesi gibi durumlar erken gebelik döneminde yapılan ultrasonografiyle saptanabilir. Daha önceden rahim içinde sağlıklı bir bebeği olduğu saptanan ve kanama geçiren bir anne adayında rahim içinin boşaldığının gözlenmesi düşük tanısını koydurur.

—Gebelikle birlikte var olan patolojik durumlar (yumurtalık kistleri ya da rahim myomları gibi) özellikle erken gebelik döneminde yapılan ultrasonografiyle kolaylıkla saptanabilir. Bu durumların gebelik üzerindeki muhtemel olumsuz etkileri nedeniyle tanısı ve izlenmesi büyük önem taşır.

—19.-23. gebelik haftaları arasında yapılan ultrasonografide bebeğin “tepeden tırnağa” incelenmesi ve mevcut büyük anomalilerin ortaya konması mümkündür. Bunlar arasında anensefali (bebeğin beyin dokusunun olmaması) gibi yaşamla bağdaşmayan anomaliler, bebeğin ileriki yaşamını olumsuz yönde etkileyebilecek anomaliler (omfalosel ve gastroşizis gibi karın duvarı defektleri, idrar yollarındaki tıkanıklıklar, hidrosefali (beyin dokusu içinde sıvı birikmesi) saptanabilir. Yine bu dönemlerde yapılan ultrasonografide bebeğin cinsiyeti belirlenebilir. Bebeğin amnios sıvısının az ya da çok olduğunun belirlenmesi de yine bebekte bir neden bulunamasa ve belirgin bir anomali gözlenmese de daha ayrıntılı inceleme gerektirebilir ve bebeğin doğum sonrası bazı minör anomaliler yönünden değerlendirilmesi gerektiğine işaret edebilir.

—Gebeliğin herhangi bir döneminde saptanan bazı anomaliler bebeğe daha ileri tanı yöntemleri uygulanması için yol gösterici olabilir: bebekte ense kalınlığının arttığının saptanması, hidrosefali (beyin içinde su toplanması) saptanması, boyunda kistik kitle saptanması ve diğer bazı anomalilerde bebekte bir kromozom anomalisi varlığını ortaya koymak için amniyosentez (“bebeğin sıvı örneğinin alınması”) ya da kordosentez (“bebeğin kan örneğinin alınması” gibi ileri incelemelere başvurmak gerekebilir.